Ida Damen deed een bachelor bewegingswetenschappen en een master Health Sciences aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Ze promoveerde op interactiedesign voor het stimuleren van fysieke activiteit van kantoorwerkers en doet nu onderzoek aan de Fontys Hogeschool naar een gezonde leefstijl.
We zitten gemiddeld 9,1 uur per dag bleek uit de Leefstijlmonitor van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Wat heeft dit voor effect op onze gezondheid?
“Van alle niet overdraagbare aandoeningen is fysieke inactiviteit de vierde doodsoorzaak ter wereld. Zit je veel, dan heb je onder andere een verhoogde kans op borstkanker, hart- en vaatziekten, diabetes en angst- en stressstoornissen. Een flinke waslijst dus. Twee jaar geleden zijn de beweegrichtlijnen herzien. Hierin wordt de Gezondheidsraad geadviseerd om langdurig zitten te onderbreken.”
Om bewegen tijdens het werk te stimuleren, bedacht je de WorkWalk. Wat is dit?
“De WorkWalk is een uitgestippelde wandeling die bedoeld is om lopend vergaderen te stimuleren. Je kunt een WorkWalk op dezelfde manier inboeken via Outlook als een vergaderruimte. Wat een WorkWalk ook anders dan een gewone wandeling maakt, is dat je de route via een blauwe lijn op de grond volgt. Veel mensen vinden dit prettig, omdat ze niet hoeven nadenken welke kant ze op moeten. Op de Technische Universiteit in Eindhoven zijn nu zeven wandelroutes van verschillende afstanden te volgen. In de buurt van alle startpunten van deze WorkWalks kun je een kop koffie of thee halen en is er een plek om van tevoren of na afloop even te zitten.”
Waarom werkt wandelend vergaderen volgens jou?
“Formele gesprekken kun je prima doen terwijl je buiten wandelt, misschien zelfs wel beter. Obama deed veel van zijn vergaderingen wandelend. Laatst sprak ik een professor die dit ook veel doet. Hij merkt dat de studenten waarmee hij wandelt beter voorbereid zijn, want ze kunnen niet de hele tijd in hun laptop duiken. Ook vindt hij de afronding van een gesprek veel natuurlijker gaan. Als je vaker hetzelfde rondje loopt, weet je ongeveer hoeveel tijd je nog hebt. En ook leuk: er zijn veel verschillende wandelvormen waarmee je kunt experimenteren. In het boek ‘Walk your meeting’ van Martine de Vaan lees je hier alles over.”
Ida Damen deed een bachelor bewegingswetenschappen en een master Health Sciences aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Ze promoveerde op interactiedesign voor het stimuleren van fysieke activiteit van kantoorwerkers en doet nu onderzoek aan de Fontys Hogeschool naar een gezonde leefstijl.
Om meer te bewegen tijdens je werk, is er volgens jou een mindshift nodig. Waarom?
“Uit mijn onderzoek bleek onder andere dat beweging bijna altijd als pauzemoment wordt gezien. Niet als iets wat we kunnen doen als we aan het werk zijn. Dat zegt veel over onze cultuur. Wandelen tijdens de lunch is hartstikke goed, maar bewegen tijdens het werk wordt onvoldoende gestimuleerd. Alleen zit- en stabureaus kopen is niet voldoende. Er moet hier binnen het bedrijf over gecommuniceerd worden: waarom is het belangrijk om zitten en staan af te wisselen? En welke werkzaamheden lenen zich hier goed voor? Hetzelfde geldt voor wandelend vergaderen. Ga het gesprek hierover aan en geef je werknemers de ruimte om te experimenteren.”
Er is veel software op de markt die je waarschuwt als je te lang achter de computer zit. Raad je dit aan?
“Nee, ik denk niet dat dat werkt. Voor het gros van de mensen is zo’n melding niet voldoende om in beweging te komen. Ze klikken het snel weg of denken: waarom moet mijn computer vertellen wat ik moet doen? Om beweging te stimuleren, is het belangrijk dat je de positieve effecten op de korte termijn ervaart. Een abstract langetermijneffect als gezond blijven, is lastig bij gedragsverandering. Geniet je van het buiten zijn, ben je creatiever of productiever, dan denk je: dit blijf ik doen. Daarom raad ik aan om klein te beginnen. Doe kortere telefoontjes buiten en kijk eens naar de tips van Kenniscentrum Sport & Bewegen.”
Naar welke ontwikkelingen op het gebied van bewegen stimuleren kijk je uit?
“Ik ben heel benieuwd naar de combinatie AI en Microsoft Teams. In de zomer van dit jaar (2023) krijg je waarschijnlijk na een online meeting automatisch een samenvatting en een to-do list. Als dat goed werkt, is dat natuurlijk super. Sowieso gaat de ontwikkeling van spraak naar tekst ons veel vrijheid geven.”
Hoe zorg jij dat je zelf voldoende beweegt tijdens je werk?
“Ik doe als het even kan mijn overleggen wandelend. Zo loop ik tijdens dit telefoongesprek in een bos dicht bij mijn huis. De frequenties van mijn WorkWalks is de afgelopen jaren flink toegenomen. Toen ik met mijn PhD startte, deed ik er één per week. Nu minimaal één per dag. Ik merk het meteen als ik een dag niet buiten heb overlegd. Ik voel me dan veel bedompter. Martine de Vaan, de schrijver van ‘Walk your meeting’, loopt zeven kilometer op een dag zonder dat het haar tijd kost. Ik ga mijn best doen om dat ook te halen.”